Maýyp arabanyň gelip çykyşy Maýyplar üçin oturgyçlaryň ösüşiniň gelip çykyşy barada soranymda, Hytaýda maýyplar üçin oturgyçlaryň iň gadymy ýazgysynyň arheologlaryň miladydan öňki 1600-nji ýyllarda sarkofagda maýyplar oturgyjynyň nusgasyny tapandyklaryna göz ýetirdim. Europeewropadaky iň irki ýazgylar orta asyrlarda tigir arabasydyr. Häzirki wagtda maýyplar oturgyçlarynyň gelip çykyşyny we başlangyç dizaýn ideýalaryny jikme-jik bilip bilemzok, ýöne internet gözlegleri arkaly bilip bileris: Dünýäde ykrar edilen maýyplar oturgyçlarynyň taryhynda iň irki ýazgy, sarkofagda tigirli oturgyjyň oýulmagydyr. günorta we demirgazyk nebereleri (beöň 525-nji ýyl). Şeýle hem häzirki zaman maýyplar oturgyjynyň öňküsi.
Maýyp arabanyň ösüşi
XVIII asyrda häzirki zaman dizaýnly maýyplar üçin oturgyçlar peýda boldy. Iki sany uly agaçdan öňki tigirlerden we arka tarapynda ýekeje kiçi tigirden, ortasynda goltukly oturgyçdan ybarat. (Bellik: 1700-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan 1799-njy ýylyň 31-nji dekabry aralygyndaky döwür XVIII asyr diýlip atlandyrylýar.)
Gözleg we maýyplar üçin oturgyçlaryň ösüşini ara alyp maslahatlaşmak prosesinde söweşiň maýyplar üçin oturgyçlar üçin möhüm ösüş meýdançasyny getirendigi ýüze çykaryldy. Wagtyň üç nokady: metal Demir tigirli ýeňil rattan maýyplar, Amerikan raýat urşunda peýda boldy. I Birinji jahan urşundan soň ABŞ agyrlygy 50 funt töweregi ýaralananlara maýyplar üçin oturgyç berdi. Angliýa el bilen gysylan üç tigirli maýyp arabasyny döretdi we gysga wagtyň içinde oňa güýçlendiriji goşuldy. II Ikinji jahan urşunyň ahyrynda Amerikanyň Birleşen Ştatlary ýaralanan esgerler üçin 18 dýuýmlyk hrom polat E&J maýyplar üçin oturgyçlary paýlap başlady. Şol döwürde maýyplar oturgyçlarynyň ululygy adamdan tapawutlanýar diýen düşünje ýokdy.
Uruş kem-kemden gowşandan soň, maýyplaryň oturgyçlarynyň roly we gymmaty ýönekeý şikeslerden reabilitasiýa gurallaryna, soň bolsa sport çärelerine çenli giňeldi. Ikinji jahan urşundan soň Angliýadaky Sir Ludwig Guttmann (SL Guttmann) maýyplar üçin oturgyç sportlaryny bejeriş guraly hökmünde ulanyp başlady we hassahanasynda gowy netijeleri gazandy. Ylham alyp, 1948-nji ýylda [Iňlis maýyp weteranlar oýunlaryny] gurady. 1952-nji ýylda halkara ýaryşyna öwrüldi. 1960-njy ýylda ilkinji Paralimpiýa oýunlary Olimpiýa oýunlary - Rim bilen bir ýerde geçirildi. 1964-nji ýylda Tokiodaky Olimpiýa oýunlary, “Paralimpiýa” termini ilkinji gezek peýda boldy. 1975-nji ýylda Bob Hall marafony maýyp arabasy bilen tamamlan ilkinji adam boldy. Ilkinji adam
Iş wagty: Fewral-06-2023